Dili zorlama ifadelerle doldurmak, çok oturgaçlı götürgeç örneğinde olduğu gibi ancak komik duruma düşürür ve kullanımını zorlaştırır. Menşei bize ait olmayan, Televizyon, kanser, jeton ve benzeri belki onbinlerce kelime var günlük hayatta kullandığımız. Eğer keşfeden, üreten siz değilseniz isim babalığı etme şansınız da haliyle olmuyor.
Ancak bu her kelimeyi de olduğu gibi kabul edeceğimiz anlamına da gelmez elbette. Burada biraz çeviri yapılan dilin kendi dinamikleri devreye giriyor sanırım. Örneğin bilgisayarda bir konudan bahseden Azerice hazırlanmış bir videoyu izlediğimde, bu dosyaları yerine "bu faylları" demesini çok şaşırmıştım. File kelimesinin birebir kullanımı sözkonusuydu. Örneğin otomobil ya da otoban kelimelerinde olduğu gibi benzer durum bizim için de geçerli.
Bazen özel isimlerin çevirilerini de garipsediğim oluyor. En tipik örnek, İnternet mesela. Buna genel ağ demek bana tuhaf geliyor. Uluslararası Ağ'ın kısaltılmasıyla oluşturulmuş bir kelimedir malum. Dünyada tektir ve isim özel isimdir. Neden çevirme ihtiyacımız var anlamış değilim. Kaldı ki genel ağ tabiri de tam açıklamıyor. Tıpkı yerel ağ gibi. (Yerelin çapı nedir? Ofis içi mi, tüm bina mı, tüm mahalle mi, tüm şehir ya da ülke mi? Bunların hepsi olabilir.) Genel de öyle.
Doğrusunu isterseniz Efekt kelimesinin Etki anlamına gelmesi hiç aklıma gelmedi. Direkt olarak bahsettiğim türde, (yankı, ortam, bas ve tiz vb) aklıma getirmişti. Ama bu etkiyse de bence olmaz.
Ses etkileri... Sesin yaptığı etkiler gibi... Burada böyle bir durum da yok bana göre. Ses bana bir etki yapıyor mu? Eh, bildirimi alınca ya da uyarıyı diyeyim, buna göre hareket ederim, bu anlamda biraz zorlamayla belki...
Burada bir olaya atanan sesler sözkonusu. Bildirim sesleri daha uygun gibi. Bir de tersten bakalım, orijinal dili hazırlanayanlar için söyleyecek olursam, eğer sound effects tabirini bunlar için kullanacaksanız, bahsettiğim türdeki efektler için ne kullanacaksınız?
Menü yerine seçke, kampüs yerine yerleşke... Bana göre de ziyadesiyle eğreti duruyor.
Herneyse.
Yeni bir kullanıcı olarak fikrimi söylemek istemiştim. Okuyup ve cevap yazdığınız için teşekkür ederim.
